Over Gerrit Bakker

Leven

Gerrit Bakker (Nunspeet, 9 mei 1949 – aldaar, 10 februari 2025) was een Nederlandse kunstschilder en tekenaar. Hij werd geboren aan de Kienschulpenweg in Nunspeet als zoon van Tijs Bakker en Gerritje van Zalk en groeide op in een klein boerderijtje in die plaats.

Hij bleef zijn leven lang in Nunspeet wonen, onder andere aan de Zoomweg 49 en Onder de Bos 41. Rond de eeuwwisseling verhuisde hij naar een bovenwoning aan de Feithenhofweg in Nunspeet, waar hij een schildersatelier naar eigen ontwerp liet bouwen in de achtertuin.

Bakker stond bekend om zijn deelname aan de jaarlijkse ‘Kunstroute’ op Noordwest-Veluwe en stelde dan zijn atelier open in de achtertuin van zijn woning aan de Feithenhofweg. Hij was nauw betrokken bij de Vrije Academie in Nunspeet en was jarenlang bestuurslid. Nadat hij zes jaar aan de Vrije Academie had geschilderd, werd hij lid van kunstenaarskring Palet in Zwolle. Hij reisde daar vaak samen met kunstschilder en plaatsgenoot Anton (Tom) de Klerk naartoe. Bakker overleed thuis in Nunspeet op 75-jarige leeftijd.

Naar de Vrije Academie Nunspeet

In 1968 werd de Vrije Academie voor beeldende kunsten opgericht in Nunspeet. Bakker schilderde als huisschilder in het schildersbedrijf van zijn vader en vanuit de behoefte om te leren reclameschilderen, meldde hij zich bij de Vrije Academie voor Beelden Kunsten in Nunspeet. Daar werd echter geen lesgegeven in reclameschilderen en zo begon Bakker op zijn 19e met tekenen en kunstschilderen

Hij kreeg onder andere les van kunstschilders als Cor Vrendenberg, Jaap Hiddink, Chris ten Bruggen Kate en Teun van Veen en kwam zo ook in contact met kunstschilders als Cees Graswinckel en Jos Lussenburg. Hij studeerde zes jaar aan de Vrije Academie in de studiejaren 1968 t/m 1973. Hij vertelt hierover in het Veluws Dagblad van 2 september 2004 dat hij eigenlijk wel op school wilde blijven, maar hij was klaar en moest weg. Hij haalde een gouden speld, maar die raakte hij kwijt, “Ik ben nogal slordig, moet je weten.

Omstreeks 1980 werd Gerrit samen de Nunspeetse kunstschilder Tom de Klerk lid van Het Palet (nu ‘Palet’) een kunstenaarsvereniging in Zwolle waar ook verschillende andere Nunspeetse kunstenaars lid van zijn of waren.

Zijn werk

De landelijke omgeving van Nunspeet werd al vroeg door de kunstschilders ontdekt. Nog voor het toerisme een vlucht nam, arriveerden zij met de trein in Nunspeet, dat toen nog aan zee lag. Ze legden het landschappelijk schoon op het doek vast. Ook waren er kunstenaars die hier gingen wonen. In de tijd dat Gerrit opgroeide, zag hij nog veel oude, tot verdwijnen gedoemde gebouwen en landschap. Langzamerhand verdween veel door industrie en huizenbouw. Gerrit legde graag die taferelen vast om het zo toch op een bepaalde manier te kunnen behouden.

De Kienschulpenweg in Nunspeet, waar Gerrit Bakker geboren werd lag in de streek die ‘De Zoom’ genoemd werd. Dit lag tussen de spoorlijn en de Rijkstraatweg ten westen van Nunspeet. Hier stonden vroeger kleine, oude boerderijtjes. Veel van deze boerderijtjes hadden de schoorsteen aan de zijkant zitten en leken in hun vorm op een locomotief. Zo ontstond de benaming ‘locomotiefhuisjes’. Daarvan schilderde Gerrit er vele.

Bakker schilderde graag impressionistische landschappen, stillevens en portretten, onder andere ‘en plein air‘ in de omgeving rond Nunspeet. Hij schilderde graag bosgezichten en is regionaal bekend om zijn schilderijen met zogenaamde ‘locomotiefhuisjes’. Favoriete schilders van Bakker waren Jaap Hiddink, Cor Vrendenberg en Jos Lussenburg. Ook haalde hij inspiratie uit het werk van Ben Vieger.

Bakker ondertekent zijn werk op een enkele uitzondering na rechtsonder met de tekst ‘G Bakker’ en ‘Gerrit Bakker’. Soms schrijft hij het jaartal erbij. Het komt ook regelmatig voor dat hij het werk niet signeert.

Exposities

Vele exposities volgden in het land; alleen, samen met Palet of de Vrije Academie en met de Oosterbeekse kunstschilder Eef van Brakel die Gerrit al langer kende. Hij schilderde graag met hem op locatie.

Werk van Gerrit Bakker is verkocht in binnen- en buitenland. Ook zijn schilderijen van hem aangekocht voor openbare collecties. De gemeentehuizen van Nunspeet en Oldebroek hebben werk van Bakker aangekocht.

Transcriptie interview

Gerrit Bakker. Gerrit Bakker, wie kent hem niet?

Nou ik denk een heleboel ook niet hé?

Goed om je dan even te introduceren voor de mensen die je niet kennen. Het gaat natuurlijk over 50 jaar Vrije Academie. Op welk moment, Gerrit, hoorde jij daarover?

Dat hoorde ik eigenlijk via de krant. Toen zei mijn vader: ‘Er is hier ook een Vrije Academie opgericht, ga es horen, zegt ie, of ze – want ik was huisschilder hè – of ze daar ook aan reclameschilderen doen.’ Na een paar weken ben ik hier naartoe geweest en dat gaven ze dus niet. Maar ik had al in mijn achterhoofd: dan ga ik gewoon door voor kunstschilderen of tekenen en schilderen. Dus en zodoende ben ik hier terechtgekomen.

Maar ja, huisschilder en kunstzinnig bezig zijn daar zit wel een hele wereld tussen …

Ja, dat is niet hetzelfde. Dat is heel anders, maar ja, ik kon altijd aardig tekenen hè. Dus dat had mijn belangstelling wel.

Wat kun je je van die eerste maanden herinneren Gerrit, want eh waren natuurlijk verschillende disciplines waar je je voor op kon geven

Nou, ik ging direct voor schilderen eigenlijk, want beeldhouwen … had je natuurlijk als discipline. In het begin waren er nog niet zoveel disciplines, maar het begon met tekenen en schilderen en daar heb ik gelijk aan meegedaan en de eerste die ik ontmoette dat was Wim van Geenen, nou die ken je natuurlijk. Dat was de eerste leerling hier en zo ben ik meegerold.

Van wie kreeg je les?

Van Cris ten Bruggenkate, Cor Vrendenberg, Jaap Hiddink. Toen had je ook nog gastdocenten. Bijvoorbeeld Teun van de Veen uit Zwolle, een heel goede tekenaar en jonkeer Graswinckel uit Wapenveld. Die deden allemaal mee en nog meer mensen. Guusje Sundermeijer. Er waren er nog meer denk ik hoor, maar ik daar moet ik even over nadenken, dat weet ik zo allemaal direct nog niet

Maar jouw vader zag eigenlijk wel een reclametekenaar in jou

Ja, die dacht nou daar is nog wel een beetje geld in te verdienen. Na die tijd is dat helemaal verdwenen natuurlijk met die computers en met die plakletters en al die dingen meer, dus het gaat nu heel anders.

 Maar toen jij hier eenmaal les kreeg, hoe heb jij je toen ontwikkeld, ging dat snel of was het moeilijker dan je dacht?

Nee, nee ik rolde aardig mee. Dat ging goed.

En de mensen die hier waren, dat waren mensen uit de regio, maar kende je de meeste mensen ook?

Nee, die kwamen overal vandaan. Ja.

Nu hebben we de naam Jaap Hiddink natuurlijk gehoord, Jos lussenburg. Had jij een favoriet?

Nou, Jos lussenburg gaf hier eigenlijk geen les hè. Maar die was er wel een beetje bij betrokken. Jaap Hiddink vond ik goed en Cor Vrendenberg. Dat waren wel mijn favoriete schilders.

Wat vond je van het werk van Chris? Want Chris is natuurlijk wel heel lang het werk wat de meeste mensen wel kennen en toen is hij toch een heel bijzondere weg ingeslagen.

Ja, dat magische realisme. Ja, dat vond ik ook leuk. Dat is juist dat mooie aan het schilderwerk, dat je niet allemaal hetzelfde maakt hè, dat je verschillende richtingen hebt. Dat vind ik juist heel leuk

En op een gegeven moment heb je natuurlijk je eigen atelier bij huis gekregen, maar ben jij nou iemand die liever in je eigen atelier werkt of vindt je het lekker om buiten bezig te zijn?

Ik vind het allebei leuk. Ik vind het ook leuk om buiten te werken en met een groepje soms. Hartstikke gezellig en dat dat hebben we ook wel eens vaak gedaan nog

Maar stoort dat dan niet?

Nee hoor. Ik heb ook wel eh portretten geschilderd, dat weet je misschien wel zo bij de braderie en zo. Nee, dat is dan leuk want die mensen zien zichzelf nooit zo van die kant zoals jij ze bekijkt. En dan willen ze wel eens zeggen van: nou ik lijk niet erg. Dan zegt het publiek: dat je ben je precies, dus dat publiek is dat is altijd op je hand. En dat is ook op je hand omdat het lukt natuurlijk.

 Het lijkt mij heel moeilijk om portretten te maken

Ja, maar ik heb er wel een beetje gevoel voor. Ik heb .. Ja, de ene lukt wel beter dan de andere natuurlijk, maar het lukt me toch altijd aardig.

En dan maak je ook heel veel schilderijen, olieverfschilderijen met wild of mooie bomen en noem maar op. Maar als ik nou zeg tegen je: je moet kiezen. Je mag of portretten doen of lekker die natuurschilderijen, wat kies je dan?

Ja ik denk toch … Die portretten vind ik heerlijk om te doen, dat is heel mooi maar natuurschilderijen vind ik ook prachtig. Ik vind de omgeving hier zo mooi. Ja, die oude stadsgezichtjes, Harderwijk, Elburg. Eigenlijk te weinig gedaan, maar dat is toch prachtig.

Nou we gaan ervanuit dat je nog een tijdje kan schilderen, Gerrit

Ja.

Nu bestaat de Vrije Academie 50 jaar. Dat is best wel een heel lange tijd. Was het bijzonder eigenlijk dat er een Vrije Academie in Nunspeet kwam?

Ik denk het wel, ja. Daar was je toen in die tijd nog niet zo mee bezig, maar het is van oorsprong natuurlijk wel een kunstschildersplaats, hè. En dat is toen op die verjaardag van Cor Vrendenberg gebeurd dat hij vroeg aan die andere achilders van: hebben jullie nog leerlingen. En niemand had eigenlijk leerlingen zowat en toen is dat idee geboren van de van die Vrije Academie. En dat de academie kwam dat vind ik hartstikke leuk. Dat hij hier gekomen is.

Zijn er mooie herinneringen van jou aan de begintijd, Gerrit?

Ja, dat was dat was leuk hoor. Ook het primitieve allemaal nog. Want er zaten mevrouw en meneer Kroes en die maakten de koffie, enz. Nou, dat was hartstikke gezellig.

Ja, dat was in het begin een soort kantine.

Ja. En na de tijd kregen we koffieautomaat daar in de gang. Nou dat was ook altijd een hele vergadering bij de koffieautomaat. Dat was een hele leuke tijd.

En ging je dan ook elkaars werk beoordelen?

Dat werd allemaal beoordeeld. Dat moest hier allemaal langs de wand. Dan werd het neergezet en dan Cor Vrendenberg en Jaap Hiddink beoordeelden dan het werk. Wat er goed aan was en wat er minder goed aan was. Ja, dat was leuk.

Weet je nog de eerste kritiek te herinneren?

Nee, dat weet ik helemaal niet goed meer, nee.

Nee, het was geen trauma in ieder geval.

Nee, nee ik heb er geen trauma’s aan over gehouden.

[Muziek] Wat er gezegd wordt, wordt onverstaanbaar.

Bron: mede geïnspireerd op de oude site van Gerrit Bakker (tot 2014 bijgewerkt).